W tym tygodniu na facebooku pojawiły się ciekawostki o zaparciach. Zaparcia to u dzieci bardzo częsty i przykry problem. Dlatego jeśli jakąś informację przegapiliście, oto one: Poniedziałek: JAK ROZPOZNAĆ ZAPARCIE U DZIECKA? Przede wszystkim trzeba uświadomić sobie, że zaparcie u dziecka to nie tylko robienie kupy co kilka dni (rzadziej, niż 2 razy w tygodniu)! Jakie inne objawy mogą sugerować zaparcie u dziecka? – Ból przy robieniu kupy. – Kupy są bardzo twarde albo bardzo duże (mogą nawet zatkać sedes :–p). – Niechęć do robienia kupy! Czyli np. wstrzymywanie wypróżnienia. – Brudzenie bielizny stolcem (u dzieci, które już umieją sygnalizować chęć zrobienia kupy i same ją robią, wiadomo, że u maluszków często się zdarza zrobienie kupy w majtki). – Ból brzuszka, związany z wyczuwalnymi przy badaniu brzucha zbitymi masami kałowymi (tzn. że brzuszek jest twardy w badaniu, ale oczywiście twardy brzuch+ból brzucha ––> zabrać dziecko do lekarza, bo przyczyną może być również coś groźniejszego). Widzicie, że czasem zaparcie nie jest oczywiste. Dziecko może robić kupy regularnie, ale jednocześnie bać się robienia kupy, starać wstrzymywać zrobienie kupy – i już w takiej sytuacji warto zareagować. Wtorek: JAKIE SĄ PRZYCZYNY ZAPARĆ U DZIECI? Ponad 90% zaparć u dzieci to zaparcia czynnościowe. Zaparcie czynnościowe to takie, które nie ma organicznej przyczyny, czyli nie wynika z innej choroby dziecka. Może być spowodowane stresem (przedszkole, młodsze rodzeństwo, powrót mamy do pracy, nauka korzystania z nocnika, podróż, choroba) albo może występować nie wiadomo dlaczego :). Jest uciążliwe dla dziecka, ale nie stanowi poważnego zagrożenia. A kiedy dziecko należy zabrać do lekarza? (Bo podejrzewamy, że znajduje się w tych kilku%, gdzie zaparcie na inną, poważną przyczynę? NIEPOKOJĄCE OBJAWY PRZY ZAPARCIACH: – zaparcie TUŻ PO URODZENIU, zwłaszcza, jeżeli smółka była oddana powyżej 48 godzin po porodzie – na noworodki chuchamy, jeśli zaparcie zdarzy się noworodkowi, koniecznie do lekarza! – dziecko słabo przyrasta na masie i długości – jakieś nieprawidłowości w okolicy odbytu – twardy brzuch – bardzo cienkie (ołówkowate, wstążkowate) kupy – krew w stolcu – kępka włosów na skórze nad pupą – zaburzenia napięcia mięśniowego (np. wiotkość) – gorączka – wymioty – choroby jelit w rodzinie (np. choroba Hirschsprunga) I jeszcze jedna rzecz: przyczyną zaparć może być również wykorzystywanie seksualne dziecka. Wtedy obserwujemy duży strach przed badaniem odbytu, w ogóle podczas badania. (Wiem, wiele dzieciaków, w tym mój własny, również nie chce, żeby go obca osoba dotykała. Ale trzeba wspomnieć również o tej przyczynie!). Środa: JAK LECZYĆ ZAPARCIE CZYNNOŚCIOWE U DZIECKA? (1/2 – LEKI) W fazie ostrej (czyli dziecko nie zrobiło kupy już kilka dni, boli brzuszek, próby zrobienia kupy sprawiają ból) – u dzieci powyżej 6. miesiąca życia stosujemy duże dawki makrogoli (Dicopeg junior, Xenna Balance jhunior, Forlax itp) – dawka dobowa to 1-1,5 g leku na każdy kg masy ciała dziecka! To duża dawka! Dziecko nie musi wypić wszystkiego od razu, ale rozrabiamy lek i co jakiś czas podajemy trochę dziecku, aż cały wypije (czasem może to trwać kilka godzin). Albo stosujemy wlewkę doodbytniczą. Np. gdy makrogole nie przyniosły efektu albo nie mamy czasu czekać na ich efekt, bo dziecko ma już mocno nasilone objawy. Zwróćcie uwagę, że czopki nie są zalecane! Dlatego, że nie są mało skuteczne, są za to bardziej nieprzyjemne dla dziecka. Potem, gdy dziecko już wreszcie zrobi kupę, przez minimum 2 miesiące stosujemy regularnie mniejszą dawkę makrogoli (dopasowaną do dziecka). Możemy spróbować je odstawić (STOPNIOWO) jeżeli od miesiąca dziecko nie prezentuje już żadnych objawów zaparcia. Jeżeli zmniejszamy dawkę, a znów zaczynają się zaparcia, wracamy do większej dawki. Czasem trzeba makrogole stosować przez kilka miesięcy! Nie bójmy się tego. Działają tylko w obrębie układu pokarmowego, nie zrobią dziecku krzywdy, nie „rozleniwią” jelit. A zaparcia to bardzo przykry dla dzieci problem, dlatego go nie bagatelizujmy! Czwartek: JAK LECZYĆ ZAPARCIE CZYNNOŚCIOWE U DZIECKA? (2/2 – DZIAŁANIA NIEFARMAKOLOGICZNE) Oprócz metod farmakologicznych, omawianych wczoraj, ważne są jeszcze działania niefarmakologiczne. – Odpowiednia dieta. Czyli dieta bogata w błonnik (warzywa, owoce, kasze, pełnoziarniste pieczywo). – Duża ilość płynów! Czyli dobre nawodnienie dziecka! (Jak widzicie, temat odpowiedniego nawodnienia przewija się ciągle przy różnych tematach :)). – Aktywność fizyczna (sport, spacery, aktywna zabawa, cokolwiek, byle dziecko się ruszało). – Trening na zasadzie: po głównych posiłkach sadzamy dziecko na chwilę na nocniku/sedesie. Nie namawiamy do robienia kupy, tylko przyzwyczajamy dziecko, żeby sobie posiedziało bez stresu na sedesie, że to nie jest nic strasznego. Najlepiej wybrać pory, gdy dziecko jest w domu i macie spokojną chwilę, żeby nie robić tego w biegu – możecie ustalić sobie np. że codziennie siadacie na nocnik po obiedzie albo codziennie po kolacji. Żeby stało się to takim Waszym trochę rytuałem :). Pamiętajcie – bez naciskania na dziecko. (Niektórzy nagradzają dziecko za zrobienie kupy, ale to już do Waszej decyzji). – Jeżeli podejrzewamy, że przyczyną zaparcia jest jakaś stresująca sytuacja (np. pójście do przedszkola, młodsze rodzeństwo, powrót mamy do pracy), spróbujmy pomóc dziecku poradzić sobie z tym problemem. Dobrze dużo rozmawiać, tłumaczyć, można wesprzeć się różnymi tematycznymi książeczkami, można zasięgnąć rady psychologa. Ale nie zostawiajmy dziecka samego z jego problemem i go nie bagatelizujmy! Piątek: A CO Z LAKTULOZĄ I CZOPKAMI? LAKTULOZA Laktuloza to lek łagodnie przeczyszczający, działa głównie w obrębie jelit, więc jest również bezpieczny. Można go podawać długotrwale. Można go rozpuścić w wodzie, soku, więc jest łatwy do podania. Dlaczego w takim razie przy okazji leczenia dotychczas o nim nie wspominałam? Bo aktualne badania twierdzą, że laktuloza jest mniej skuteczna, niż makrogole. Dlatego zaleca się do przewlekłego stosowania u dzieci właśnie makrogole. Jeżeli jednak używamy laktulozy, pamiętajmy o odpowiednim dobraniu dawki (czyli odpowiednio dużej dawce). Jedna przewaga laktulozy: może być stosowana poniżej ukończonego 6. miesiąca życia. Makrogole dopiero u dzieci po skończonym CZOPKI (glicerynowe, z bisakodylem) Raczej nie są zalecane u dzieci, poza wyjątkowymi sytuacjami (np. dziecko poniżej gdzie nie można zastosować makrogoli – wtedy można rozważyć czopki glicerynowe jako doraźnie działanie). Inne metody są bardziej skuteczne i mniej bolesne dla dziecka. Czopki powodują miejscowe podrażnienie i wzmożenie perystaltyki – co u dzieci może sprawić ból, gdy kupa jest duża i twarda. Dlatego lepiej „zmiękczyć ją” wlewką doodbytniczą, niż podać od czopek. Sobota: CO ROBIĆ, GDY DZIECKO LECZONE Z POWODU ZAPARCIA MAKROGOLAMI MA BIEGUNKĘ? Jeżeli leczymy dziecko przewlekle z powodu zaparcia makrogolami, a zdarzy mu się infekcja z biegunką albo przyjmuje antybiotyk, przy którym występuje biegunka, NA BARDZO KRÓTKO odstawiamy makrogole, a jak tylko biegunka się kończy to wracamy do leczenia (bo gdybyśmy zupełnie odstawili lek tak nagle, bez stopniowego zmniejszania dawki, istnieje duże ryzyko, że zaparcia by się znów pojawiły). Niedziela: CIERPLIWOŚĆ 🙂 Zazwyczaj leczenie zaparć nie jest szybkim procesem. Czasem trwa kilka miesięcy. Czasem kilka lat (!). Czasem problem zaczyna się już u niemowlaków. Dlatego ważne jest, żeby Rodzic był nastawiony, żeby nie spodziewać się szybkiego efektu. A kiedy wydaje się, że oddawanie stolca się unormowało, nie odstawiać od razu leczenia, bo jeżeli odstawimy leki zbyt szybko, problem może również szybko nawrócić i to, co wypracowaliśmy wcześniej przez tygodnie (np. że dziecko przestało się już bać robienia kupy, bo już nic go nie bolało przy defekacji) zostanie zaprzepaszczone. Dlatego pamiętajcie, że makrogole można stosować całymi miesiącami. I nie zapominajcie o metodach niefarmakologicznych! JEŚLI UWAŻASZ, ŻE TAKIE INFORMACJE SĄ PRZYDATNE, POWIEDZ PROSZĘ O SWOIM ZNAJOMYM! 🙂 INSTAGRAM Tutaj trochę medycyny i trochę mnie. Są też różne żarty (Ale czy śmieszne?). Email: rhajkus@